600 bin 4-D statüsündeki kamu işçisinin merakla beklediği 2025 toplu sözleşme görüşmelerinde üçüncü zam teklifi Temmuz ayı içinde açıklanacak. İlk iki teklifin ardından işçi sendikalarının beklentileri yükseldi. Yüzde kaç zam yapılacağı ve takvime dair ayrıntılar haberimizde…
2025 Kamu İşçisi Toplu Sözleşme Süreci Hız Kazandı
Şubat ayında başlayan 2025 toplu sözleşme görüşmeleri, 4-D statüsündeki yaklaşık 600 bin kamu işçisini doğrudan ilgilendiriyor. Kamu işveren heyeti ile işçi sendikaları; TÜHİS ve HAK-İŞ’in ortak platformunda masaya oturdu. İlk iki teklifin ardından henüz uzlaşı sağlanamazken, üçüncü teklifin zamanlaması ve oranı Türkiye’nin gündemindeki önemli başlıklardan biri oldu.
İlk İki Teklifin İçeriği ve Tepkiler
- Birinci teklif kapsamında, yılın ilk altı ayı için yüzde 16; ikinci altı ayı için yüzde 8 zam önerildi.
- İkinci turda ise oranlar ilk altı ay için yüzde 17’ye, ikinci altı ay için yüzde 10’a yükseltildi.
- Her iki teklif de işçi temsilcileri tarafından yetersiz bulunarak geri çevrildi.
Sendikalar, enflasyon ve mevcut yaşam maliyet artışlarını göz önüne alarak daha yüksek bir artış talep ediyor. Özellikle gıda ve enerji fiyatlarının hızla yükseldiği son dönemde, teklif edilen zam oranlarının reel kaybı karşılamadığını vurguluyorlar.
600 Bin İşçinin Talepleri Neler?
İşçi sendikalarının ortak talep metninde öne çıkan başlıklar şöyle:
- Günlük taban ücretin 1.800 TL’ye çıkarılması
- İlk altı ay için yüzde 50, ikinci altı ay için yüzde 25 zam
- Tüm sözleşme dönemi için yüzde 10 refah payı ödemesi
Bu beklentiler, şu anki teklif oranlarının iki katından fazla. Sendikalar, 2024 enflasyon oranları ve TÜİK verilerine göre yaşam maliyetindeki artışın karşılanması gerektiğini savunuyorlar.
Üçüncü Teklif Ne Zaman Açıklanacak?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yürütülen görüşmelerde üçüncü teklifin Temmuz ayı içinde, ayın üçüncü haftasında işçi sendikalarına sunulması planlanıyor. Bakanlık yetkilileri, nihai teklifin hem işçi beklentilerini hem de kamu maliyesinin sürdürülebilirliğini gözeterek hazırlandığını belirtiyor.
- Takvimdeki kritik aşama: Temmuz 15–20 tarihleri arası
- Sunum kanalı: TÜHİS aracılığıyla resmi yazılı teklif
- Takip süreci: Teklif sonrası 7 gün içinde değerlendirme ve geri bildirim
Masada Hangi Kriterler Belirleyici?
Yeni teklif hazırlanırken aşağıdaki kriterler öne çıkıyor:
- Geçmiş yıl enflasyon oranları ve yılın ilk altı aylık gerçekleşmeleri
- Kamu bütçesinin faiz, borç ve yatırım kalemlerindeki dengesi
- Sosyal tarafların dengeli uzlaşma beklentisi
Bu kriterler, hem işçi beklentilerinin karşılanmasını hem de kamu maliyesinin dengede kalmasını amaçlıyor.
Anlaşma Sağlanamazsa Ne Olacak?
Eğer üçüncü teklif de taraflarca kabul edilmezse süreç şu adımları izleyebilir:
- Yüksek hakem kurulu başvurusu: Karar merciine gidilerek oranlar bağımsız kurulda kesinleşir.
- Ek protokol görüşmeleri: İşveren heyeti ve sendikalar bir araya gelerek kapsamlı ek protokol hazırlayabilir.
- Hukuki uyuşmazlık: İhtilaf sonucu yasal yollara başvurma hakkı korunur.
Her senaryonun mali ve sosyal sonuçları olması sebebiyle, tüm taraflar uzlaşma yolunu tercih etmeye çalışıyor.
Emekli ve Memurların Zam Süreciyle Farkı
Kamu işçileri 4-D statüsü kapsamında toplu iş sözleşmesiyle zam alırken; memurlar ve emekliler Memur-Sen ve Türkiye Emekliler Derneği gibi örgütlerle ayrı protokoller yürütüyor. Onların zam oranları ve takvimleri farklı işleyiş gösteriyor ancak toplu sözleşme dinamikleri benzer bir zeminde ilerliyor.
2025 Zam Oranının İşçi Ücretlerine Etkisi
- Ortalama taban aylık ücret üzerinde yıllık yüzde 27–30 civarı bir artış beklentisi var.
- Talep edilen zam oranları gerçekleşirse net maaşlardaki reel artış yüzde 40’ı aşabilir.
- Refah payıyla birlikte tek seferlik ek ödeme de çalışanların gelirine katkı sağlayacak.
Bu değişim, özellikle asgari yaşam maliyetinin üzerinde kalan ücret gruplarını doğrudan etkileyecek.
İzlenecek Takvim
- Temmuz 15–20: Üçüncü teklifin sunumu
- Temmuz 21–28: Sendika değerlendirmeleri ve geri bildirim
- Temmuz son haftası: Nihai uzlaşı veya yüksek hakem yolculuğu
Takvime sadık kalınması, işçiler için gelir belirsizliğini azaltacak; kamu maliyesi için de planlama imkânı verecek.
Bu gelişmeler ışığında üçüncü teklifin açıklanacağı Temmuz ortası haftası, 4-D statüsündeki 600 bin kamu işçisi için dönüm noktası olacak. Süreçle ilgili yeni detaylar geldiğinde güncel bilgilerle paylaşmaya devam edeceğiz.
